شبکه تلفن همراه ایرانسل

[ashli_shiraz]

داستان پروژه اپراتور دوم تلفن همراه داستان بلندی است به طوری که این پروژه را به یکی از پرسر و صداترین حوادث اقتصادی ایران و منطقه تبدیل کرد: در تاریخ 29/11/82 کنسرسیوم ایرانسل متشکل از شرکت ترکسل ترکیه ، شرکت ‏صنایع الکترونیک ایران (صاایران) متعلق به وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و بنیاد ‏مستضعفان به عنوان برنده‌ مزایده‌ انتخاب اپراتور دوم تلفن همراه کشور و عرضه ‏سیم کارت های 120 هزار تومانی (که بعدها با تصمیم مجلس به 150 هزار تومان افزایش ‏پیدا کرد) اعلام شد. در این راستا کنسرسیوم آسیای جنوب شرقی به عنوان شریک ‏خارجی این شرکت معرفی گردید که باید اقداماتی را از جمله ثبت شرکت و واریز ‏ضمانت‌نامه 300 میلیون یورویی حق امتیاز طرح به انجام می‌رساند.‏

در متن قرارداد اولیه و مقررات این مزایده بندی وجود داشت که از سوی وزارت ارتباطات و ‏فناوری اطلاعات جمهوری اسلامی ایران و طرفین حاضر در مزایده به امضا رسیده بود و بر ‏اساس آن وزارت ارتباطات حق داشت قبل از به پایان رسیدن فرآیند مزایده آن را تغییر داده ‏و یا بلکل ملغی کند. زمان پایان اعتبار این شرط واریز مبلغ 300 میلیون یورو بعنوان ‏ضمانتنامه بانکی برنده مزایده اعلام شده بود اما در نهایت با وجود عدم واریز مبلغ مذکور ‏هیچگاه مزایده از سوی وزارت ارتباطات باطل نشد. تا اینکه مباحث مربوط به ایرادات و ‏نگرانی های امنیتی و حقوقی مجلسیون به مزایده فوق مطرح شد که در نهایت منجر به ‏مصوبه‌ جنجالی مجلس و تغییر میزان سهام طرف‌های داخلی و خارجی این کنسرسیوم ‏شد که وزارت ارتباطات با ابلاغ مصوبه‌ مجلس به شرکت ایرانسل برای انتخاب شریک ‏خارجی خود فرصت داد .‏

از نظر وزارت ارتباطات شریک خارجی همان کنسرسیوم آسیای جنوب شرقی به شمار ‏می‌آمد و چندین مرتبه از طرف وزارت ‏ICT‏ و شرکت ایرانسل برای واریز مبلغ از سوی ‏ایرانسل فرصت تعیین شد اما هرگز ترکها نسبت به واریز این پول اقدام نکردند.‏

نهایتا وزارت ارتباطات ، برای ایرانسل چندین بازه زمانی تعیین کرد: فرصت اول در تاریخ ‏‏26/5/84 و برای به ثبت رساندن شرکت ایران سل تعیین شد که این کار صورت گرفت اما ‏فرصت دوم تا تاریخ 13/6/84 بود تا ترکسل به عنوان سهام دار خارجی و مالک حداکثر 49 ‏درصد از سهام شرکت ایرانسل نسبت به امضای تفاهم‌نامه‌ سهامداران اقدام و اصل آن را ‏به تایید مدیرعامل برگزیده شرکت ایرانسل و مجری طرح رسانده و به سازمان تنظیم ‏مقررات کشور ارایه کند. همچنین ضمانت نامه‌ بانکی باید به طرفیت وزارت ارتباطات و به ‏منظور تضمین پرداخت مبلغ 300 میلیون یورو حق امتیاز و صدور پروانه‌ و سایر وجوه قانونی ‏برای شرکت ایرانسل تامین و به سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات کشور ارایه کند.‏

بر طبق همین تصمیم چنانچه در پایان این مهلت یعنی 13/6 /84 ترکسل به تعهدات خود ‏عمل نکرد سهامدار خارجی ، برنده‌ دوم مزایده اعلام خواهد شد که می‌بایست اقداماتی ‏که از سوی ایرانسل به انجام می‌رسید ، انجام دهد و این کار نیز بر اساس مجوز شورای ‏عالی اقتصاد صورت ‌گرفت.‏

نهایتا مبلغ حق امتیاز باید تا تاریخ 30/8/84 به خزانه واریز و برندگان ‏مزایده رسما کار خود را آغاز میکردند در غیر این صورت مزایده ابطال میشد.‏

باوجودی که برای وزارت ارتباطات تفاوتی نمی‌کرد که پول از سوی ‏MTN‏ (اپراتور تلفن ‏همراه آفریقای جنوبی که پس از ترکسل بیشترین امتیاز را در این مناقصه کسب کرده ‏بود) ویا ترکسل واریز شود بارها و در مراحل مختلف برای طرف ترک فرصت گذاشته شد، ‏در این راستا ترکسل اعلام کرد که پول را واریز کرده است اما مسؤولان وزارت ‏ICT‏ اعلام ‏کردند که ترکسل به حساب این وزارتخانه پولی واریز نکرده و فقط در یکی از بانک‌های ‏ایرانی موجودی خود را اعلام داشته!‏

بحث امتیاز فنی مزایده‌ اپراتور دوم به گونه‌ای بود که هر چهار شرکت حاضر در مزایده از ‏امتیاز فنی مناسب برخوردار بودند که اتفاقا ‏MTN‏ آفریقای جنوبی با 90 امتیاز دارای رتبه‌ ‏اول بود. همچنین لازم به یادآوری است که ارزیابی فنی توسط اتحادیه‌ی جهانی مخابرات، ‏کنسرسیوم مشاور وزارت ارتباطات و مشاور داخلی انجام گرفته بود،بنابراین چنانچه طرف ‏ترک نیز در مزایده حضور نمی‌یافت از نظر فنی ایرادی به طرفین وارد نبود با این اوصاف و با ‏توجه به این‌که وزارت ارتباطات حداقل در چند مرحله برای شرکت ترک فرصت گذاشته بود ‏دقیقا مشخص نیست که چرا هر بار کار به نوعی به تعویق انداخته می‌شد .‏

نهایتا در اول تیر 84 دکتر معصوم فردیس مدیر پروژه اپراتور دوم تلفن همراه در وزارت ‏ICT‏ ‏طی مصاحبه ای با خبرگزاری رویترز رسما اعلام کرد "مذاکره با ‏MTN‏ بعنوان جانشین ‏ترکسل آغاز شده" و دیگر ترکسل براى حضور در ایرانسل شانسى ندارد.‏

یازده روز بعد مسعود مقدس رئیس وقت هیئت مدیره شرکت مخابرات ایران در جمع ‏خبرنگاران از تعیین تکلیف اپراتور دوم خبر داد و گفت "اعضای داخلی و خارجی ‏کنسرسیوم ایران‌‏سل سرانجام امروز به توافق رسیده و ترکیب هیات مدیره کنسرسیوم را ‏مشخص کردند."‏

پانزدهم مهر 84 مدیر ارشد ‏MTN‏ در ایران طی مصاحبه ای از واریز مبلغ حق امتیاز پروژه ‏توسط ‏MTN ‎‏ خبرداد و گفت "مذاکرات ما با طرف ایرانی روند ونتایج بسیار خوبی داشته ‏است و طی این جلسات توانستیم کلیات پروژه‌ اپراتور دوم تلفن همراه را نهایی کنیم." ‏کریس کیلووان هماهنگ کننده ومدیر ارشد ‏MTN‏ در ایران در خصوص قرارداد شرکت ‏MTN‏ ‏و طرفین ایرانی گفت:"کلیات قرارداد نهایی شده وتنها چند مورد جزیی باقی مانده است ‏که در تلاش هستیم تا هفته‌ آینده این موارد جزیی را نیز نهایی کنیم‌، تا همه چیز تا ‏تاریخی که دکتر سلیمانی مشخص کرده است، آماده شود."در همان گفتگو هماهنگ ‏کننده ومدیر ارشد ‏MTN‏ در ایران اعلام کرده بود که "طی هفته‌ گذشته مبلغ گارانتی 300 ‏میلیون یورویی را به بانک ملی ایران واریز کرده‌ایم تا کار روال قانونی خود را طی کرده ‏باشد."‏

فردای آن روز دکتر ابراهیم محمودزاده مدیرعامل صاایران و عضو هیأت موسس ایرانسل ‏اعلام کرد "دیگر راجع به ترک سل صحبتی نمی کنیم .چرا که بحث ترک سل مرده و تمام ‏شده است." وی تاکید کرده بود "ایرانسل دیگر راجع به ترک سل اظهارنظر نخواهد کرد و ‏هر چه بوده قبلا اعلام کرده است و دیگر نیازی به بازکردن بحث ترک سل در ایران نمی ‏بیند." و نهم آذر 84 آغاز مرحله‌‏ عملیاتی پروژه اپراتور دوم تلفن همراه از سوی وزارت ‏ارتباطات و فناوری اطلاعات به شرکت ایران‌‏سل ابلاغ شد و طبق زمان بندی مورد تعهد ‏ایرانسل 9 ماه از این زمان میبایست بعد سیم کارت 150 هزار تومانی در اختیار مردم قرار ‏گیرد.و این بار باز مدیرعامل صاایران بود که از برگزاری اولین جلسه‌‏ رسمی قانونی و دقیق ‏شرکای این شرکت برای پیشبرد راهکارهای اجرایی و تعیین اعضای شرکت خبر داد که ‏طی آن مهندس دزفولی مدیر عامل شرکت صنایع مخابرات صاایران به سمت مدیر عامل و ‏محمد مخبر معاون بنیاد مستضعفان نیز به عنوان نایب رییس هیات مدیره ایران‌‏سل انتخاب ‏شده بود.‏

علیرغم اعتراضات ترکسل به روند مناقصه و طرح شکایت این شرکت در دادگاههای ‏داخلی و خارجی شفافیت مزایده نیز از دیگر نکات مورد توجه بود چراکه پس از اعلام ‏ترکسل به عنوان برنده‌ ‏مزایده‌ اپراتور دوم تلفن همراه، وزیر مخابرات آفریقای جنوبی رسما ‏طی نامه‌ای از وزارت ‏ICT‏ ایران تشکر کرده و اعلام کرده بود: "این مزایده از شفاف‌ترین ‏مزایده‌هایی است که در آن حضور ‏داشته" وی در این نامه هم‌چنین علاقه‌مندی خود را ‏برای حضور در سایر پروژه‌های ‏مخابراتی ایران اعلام کرد.‏

از طرفی دیگر مدیرعامل کنسرسیوم ، اوراسکام بالی روسیه هم طی ‏نامه‌ای به وزارت ‏ارتباطات و فناوری اطلاعات ایران اعلام کرد که مزایده‌ اپراتور دوم تلفن همراه ‏از بهترین و ‏شفاف‌ترین مزایده‌ها در تاریخ این کشور می‌باشد که با مقرراتی روشن و ‏مکاتباتی منظم ‏و مطابق زمان صورت پذیرفت .‏وی همچنین نتیجه‌ مزایده را موفقیت بزرگی برای وزارت ‏ارتباطات، دولت خاتمی‌، و مردم ‏کشور دانسته بود.

بالاخره بعد از دهها ماه جنجال و بحث موضوع انتخاب پارتنر خارجی اپراتور دوم تلفن همراه کشور حل شد و حالا شرکت MTN آفریقای جنوبی در کنار صاایران و بنیاد و پیمانکاران عمومی ای نظیر نوکیا، اریکسون، آلکاتل و هوواوی در حال نصب و راه اندازی شبکه هستند و ایرانسل باید بر اساس تعهدات ذکر شده در پروانه، در فاز اول 248 شهر کشور را با مجموع ظرفیت دو میلیون و 300 هزار شماره تا پایان تاریخ ششم آذر 85 پوشش دهند و تا ششم شهریورماه سال جاری هم فروش سیم کارت هایش را آغاز نماید.

- پیمانکاران اجرایی:ایرانسل کارهای اجرایی نصب و راه اندازی شبکه خود را به چهار شرکت نوکیا، آلکاتل، اریکسون و هواوی سپرده و این عمل گلایه برخی را که مدعی عدم استفاده از توان و دانش پیمانکاران داخلی هستند را موجب شده است.

طبق تصمیم ایرانسل، ایران به چهار منطقه تقسیم شده و برای هر منطقه یک GC انتخاب خواهد شد تا کار توسعه شبکه اپراتور دوم را انجام دهد.

نوکیا با شریک ایرانی خود تکفام و گروههایی از صاایران موظف به توسعه منطقه تهران، مازندران و چند استان اطراف تهران شده است. کنسرسیوم فارس در پروژه‌ی ایرانسل، موظف به تکمیل شبکه‌ی NSS و دو ناحیه‌ی یک و سه شبکه‌ی BSS با مشارکت نوکیا و تکفام است؛ ناحیه‌ی یک شبکه‌ BSS شهر تهران و ناحیه‌ سه چندین استان در شرق کشور را شامل می‌شود، همچنین کل کشور به شش ناحیه تقسیم شده و سایر نواحی توسط شرکت‌های دیگر تکمیل می‌شود.

منطقه شمال غرب کشور نیز به شرکت هوواوی چین سپرده‌ است که اکنون کار تملیک زمین در تبریز،قم و کرمانشاه را آغاز کرده است. این شرکت به جز تبریز چند استان همجوار تبریز چون ارومیه را نیز توسعه خواهد داد.

منطقه جنوب غرب کشور را نیز شرکتی با سرمایه‌گذاری مشترک کارخانجات مخابراتی شیراز، صاشیراز و صنایع قطعات الکترونیک در شیراز را توسعه خواهند داد.

علی نادی پور –معاون اعمال مقررات و نظارت سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی- در خصوص نظارت سازمان مطبوعش بر نحوی برگزاری مناقصات ایرانسل، امتیازدهی و انتخاب شرکت‌ها، گفت: از ایرانسل درخواست شده تا گزارشی در مورد مکانیزم انتخاب پیمانکاران به ما ارایه کنند تا مشخص شود کار با رعایت بند مربوط به استفاده از حداکثر توان فنی - مهندسی و تولید 51 درصد تجهیزات اصلی در داخل کشور، انجام گرفته، اما تاکنون گزارش کاملی به ما اعلام نشده است.

از طرفی دیگر ایرانسل برای جلوگیری از به وجود آمدن مشکل احتمالی در تامین تجهیزات خارجی خود از سوی شرکتهای خارجی اقدام به اخذ تعهد و قول مساعد از شرکتهای پیمانکار برای ارایه تجهیزات در زمان تحریم احتمالی ایران کرده است.

- مشخصات شبکه:مناقصات مربوط به تهیه‌ تجهیزات مورد نیاز این شبکه، انجام شده است و ایرانسل نسبت به تهیه‌ جا و مکان برای تجهیزات و دستگاه‌ها‌ی مورد نیاز در استان‌ها اقدام کرده و در حال هماهنگی برای تامین نیازهای ارتباطی خود با شرکت‌های مخابرات استانی و شرکت ارتباطات سیار و زیرساخت است. همچنین پیش‌نویس قرارداد تامین نیازهای ارتباطی میان ایرانسل و شرکت‌های ارتباطات سیار، زیرساخت و مخابرات استان‌ها و مراکز مرتبط آماده شده و در حال تایید نهایی است.

شبکه تلفن همراه ایرانسل که در فاز اول متعهد به عرضه 2میلیون و سیصدهزار در 248 شهر کشور تا ششم آذرماه سال جاری شده یک شبکه تلفن سلولی مبتنی بر تکنولوژی GSM نسل 2/75 (EDGE) است که در باندهای فرکانسی 900 و 1800 مگاهرتزی سرویس دهی خواهد کرد و امکان استفاده از خدمات ارزش افزوده مبتنی بر فناوری GPRS را هم برای مشترکان خود ممکن خواهد ساخت.

طبق اعلام رگولاتوری فضای فرکانسی مورد نیاز ایرانسل تحویل شده؛ اما در زمینه‌ جا به جایی فرکانس با اپراتور اول (MCI) و تالیا با مشکلاتی مواجه شده که در حال هماهنگی برای رفع مشکلات پیش آمده هستند، همچنین فرکانس‌های باند مایکروویو مورد نیاز این اپراتور، مشخص و واگذار شده است، مدارات مورد نیاز هم و در چارچوب زمانی و طبق قرارداد از سوی شرکت ارتباطات زیرساخت واگذار خواهد شد.

- واگذاری:طبق متن پروانه، ایرانسل متعهد است که تا ششم شهریورماه سال جاری فروش سیم کارت های خود را آغاز نماید و تا شش آذر 85 امکان استفاده 2میلیون و سیصد هزار مشترک در 248شهر کشور را فراهم سازد اما با توجه به انتشار اخباری در زمینه روند کند تملیک و نصب تجهیزات و ایستگاههای آنتن BTS این شبکه در کشور –بخصوص در تهران- و همچنین اظهارات اخیر رییس هیات مدیره‌ کنسرسیوم فارس -یکی از کنسرسیوم‌های حاضر در پروژه‌ ایرانسل- که تاکید کرده بود "ارایه‌ سیم‌کارت اپراتور دوم تا شهریورماه بعید است" این احتمال را قوت بخشید تا جایی که وفا غفاریان –معاون وزیر و رئیس هیئت مدیره شرکت مخابرات ایران- طی مصاحبه ای از احتمال تعویق واگذاری سیم کارت های ایرانسل اظهار نگرانی کرد و گفت " تصور می‌کنم در یکی دو ماه اخیر، فعالیت‌های اپراتور دوم ‌آنچنان که برای رسیدن به زمان‌بندی لازم است، پیش نرفته است؛ این مساله از دغدغه‌های ماست ‌و پیگیر این موضوع هستیم".

تمامی موارد مربوط به جرایم در صورت تاخیر در اجرای پروژه در پروانه پیش‌بینی شده و سازمان تنظیم مقررات و کمیسیون راهبری و نظارت بر اپراتورهای تلفن همراه نیز کار را به دقت دنبال می‌کنند.

ایرانسل هر سه ماه یکبار گزارشی از وضعیت پیشرفت خود به سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی ارائه میکند که نوبت بعدی ارائه این گزارش 16 خرداد بود.

هزینه خرید سیم کارت های ایرانسل 150هزار تومان است که وجه دریافتی برای واگذاری سیم کارت های تلفن هماره اپراتور دوم به عنوان ودیعه به شمار نمی رود. (طبق اعلام سازمان مدیریت و برنامه ریزی، متقاضیان سیم کارت اپراتور دوم با پرداخت 150 هزار تومان می توانند از این اپراتور سیم کارت دریافت کنند که این مبلغ به عنوان حق اتصال به شمار می رود و در صورت باز پس دادن سیم کارت یا انصراف از استفاده از خدمات شبکه به متقاضیان عودت داده نمی شود.)

پیش شماره سیم کارت های شبکه تلفن همراه ایرانسل 0935 و 0936 میباشد.
منبع:سایت وزارتICT