خواص گياه زوفا

در اين بخش مي‌توانيد در مورد مباحث مرتبط با خواص گياهان به بحث بپردازيد

مدیران انجمن: رونین, Dr.Akhavan, شوراي نظارت

ارسال پست
Moderator
Moderator
نمایه کاربر
پست: 1921
تاریخ عضویت: شنبه ۲۹ خرداد ۱۳۸۹, ۵:۴۵ ب.ظ
سپاس‌های ارسالی: 6415 بار
سپاس‌های دریافتی: 11867 بار

خواص گياه زوفا

پست توسط رونین »

گياه زوفا Hyssop
نام علمی Hyssopus Officinalis




كليات گياه شناسي
زوفا درختچه اي است پايا با ساقه هاي منشعب كه ارتفاع آن تا 60 سانتيمتر مي رسد اين گياه بحالت خودرو در نواحي جنوب اروپا، ايران ، هند ،تركيه و شوروي مي رويد . برگهاي آن كوچك، خط در ، نوك تيز و سبزرنگ است كه بسيار معطر مي باشد .گلهاي آن آبي و گاهي سفيد اند كه در انتهاي ساقه ظاهر مي شود .
تركيبات شيميايي:

برگهاي زوفا داراي طعمي تند و مطبوع مي باشد . ماده اي شيميايي كه در آن وجود دارد بنام هيسوپين معروف است . در زوفا همچنين حدود ي درصد اسانس وجود دارد .
خواص داروئي:


زوفا از نظر طب قديم ايران گرم و خشك است
1)سرفه و ناراحتي هاي ريوي را برطرف مي كند .
2)نرم كننده سينه است
3)خلط آور است
4)معده را تقويت مي كند
5)نفخ شكم را برطرف مي كند
6)ادرار آور است
7)داروي مفيدي براي مداواي آسم است
8)اشتها را زياد مي كند
9)براي رفع كم خوني مفيد است
10)افسردگي را برطرف مي كند
11)براي درمان صرع مفيد است
12)براي التيام زخم برگهاي زوفا را له كرده و روي زخم بگذاريد
13)براي درمان تب خال مفيد است و كسانيكه تب خال مي زنند بايد از دم كرده زوفا استفاده كنند .
14)در قديم از زوفا براي سقط جنين استفاده مي كردند .
15)درد شكستگي را مي توان با كمپرس زوفا آرام كرد.
طرز استفاده:

دم كرده : مقدر 0 5گرم برگ وشاخه هاي گلدار زوفا را در يك ليتر آب جوش ريخته و بمدت 15 دقيقه دم كنيد . مقدر مصرف اين دم كرده يك فنجان سه بار در روز است .
جوشانده : مقدر 50 گرم برگ و سرشاخه هاي گلدار زوفا را در يك ليتر آبجوش ودر كرده و بمدت نيمساعت بگذاريد بآرامي بجوشد اين جوشانده را براي كمپرس استفاده كنيد .
تنطور زوفا ك اين تنطور را مي توانيد از فروشگاههاي گياهان دارويي و يا برخي از داروخانه ها خريدري كنيد . مقدر مصرف آن5-10 قطره سه بار در روز مخلوط با آب است .
مضرات :

مصرف بيش از اندازه اين گياه براي كبد مضر است و همچنين چون اثر سقط جنين درد بنبراين زنان حامله بايد از خوردن آن پرهيز كنند .
مائیم که از پادشهان باج گرفتیم
زان پس که از ایشان کمروتاج گرفتیم
اموال وخزائنشان تاراج گرفتیم
مائیم که از دریا امواج گرفتیم

شاهنشاه بزرگ ایران نادرشاه افشار


زیبنده
یک رونین زیبا مردن است، آن رونینی که هر دم آماده مرگ نباشد، ناگزیر مرگی ناشایست برایش پیش می آید
.
Moderator
Moderator
نمایه کاربر
پست: 1921
تاریخ عضویت: شنبه ۲۹ خرداد ۱۳۸۹, ۵:۴۵ ب.ظ
سپاس‌های ارسالی: 6415 بار
سپاس‌های دریافتی: 11867 بار

Re: خواص گياه زوفا

پست توسط رونین »

مقدمه :

زوفا یکی از مهمترین گیاهان دارویی و ادویه ای به شمار می رود . از دم کرده پیکر رویشی این گیاه برای درمان بیماریهای مربوط به دستگاه تنفس مانند سرفه ، سیاه سرفه ، برونشیت و آسم استفاده میشود . مواد موثره این گیاه سبب افزایش فشارخون ، هضم غذا و همچینین کاهش تورم می شود . زوفا اگر چه تلخ مزه است ولی به عنوان طعم دهنده مواد غذایی و همچنین در تهیه سس مورد استفاده قرار میگرد.



اسانس زوفا :

خاصیت ضد قارچی و باکتریایی دارد . این اسانس در صنایع کنسرو سازی ، نوشابه سازی و همچنین در صنایع آرایشی و بهداشتی کاربرد فراوانی دارد .به علت نوش فراوانی که در گلهای این گیاه به وجود می آید در ردیف گیاهان مولد عسل قرار دارد . عسل حاصله از آن کیفیت بسیار مطلوبی دارد .

مشخصات گیاه :

زوفا گیاهی خشبی وچند ساله است . منشا این گیاه آسیای صغیر گزارش داده شده و همچنین زوفا در سطح وسیعی در مرکز و جنوب اروپا ، عمدتا در روسیه ، بلغارستان، مجارستان ، ایتالیا ف اسپانیا، فرانسه و کشمیر و هند کشت میشود . واز دریای خزر تا دریای سیاه همچنین درمناطق شنی نواحی مدیترانه می روید.

ریشه زوفا مستقیم است وانشعابات فراوانی دارد ساقه چهارگوش ، مستقیم ارتفاع آن cm70_50 است . قسمت تحتانی (پای ساقه ) چوبی و قهوه ای رنگ و از انشعابهای فراوانی برخوردار است ولی قسمت فوقانی آن نرم و سبز رنگ می باشد . برگهای صاف ، فاقد دندانه، باریک، کشیده وکم وبیش نیزه ای شکل ورنگ آن سبز روشن است

روش کاشت :

از آنجایی که بذرهای زوفا قوه رویشی مناسبی دارند کشت مستقیم در زمین اصلی نتایج مطلوبی داشته وپس از کاشت زمین را باید آبیاری کرد چنانچه این گیاه در شیبها کشت شود چهت ردیف ها باید برخلاف جهت شیب زمین باشد در گذشته در برخی ازکشورها تکثیر زوفا به روش های غیرمستقیم (کشت در خزانه ویا حتی به روش رویشی است ) انجام میگرفته است ولی در حال حاضر در اکثر کشور هایی که این گیاه کشت میشود برای تکثیر از روش مستقیم استفاده میشود

تناوب کاشت :

زوفا 7_5 سال عمر میکند از این رو انتخاب زمین مناسب برای این گیاه ضرورت دارد علفهای هرز در رشد ونمو مقدارمواد موثره زوفا تاثیر منفی برجای میگذارد مبارزه با علفهای هرز در طول رویش گیاه ضروری است. زوفا را باگیاهانی مانند غلات، خردل وذرت به تناوب کشت کرد کاشت این گیاه در زمینهایی که به مقدار زیادی از علف کشهایی با ماده موثره تریازین استفاده شده است مناسب نیست تناوب کشت زوفا با گیاهانی که بذرآنها پس از رسیدن به اطراف ریزش میکند (مانند رازیانه ، گشنیز و... ) و همچنین تناوب با گیاهان ریشه ای ( مانند یونجه ، شبدر....) مناسب نیست زیرا این گیاهان در گسترش بیماریها موثرند

زوفا رامیتوان 5_4 سال متوالی در یک قطعه زمین کشت کرد پس از این مدت باید با گیاهان مناسب به تناوب کشت شود.

برداشت :

اگر هدف از کاشت استفاده از پیکر رویشی آن برای ادویه باشد اوایل گل دهی باید برداشت شود اگر به منظور استخراج اسانس کشت شده باشد گیاهان را در مرحله گل دهی کامل یعنی اوایل تابستان باید برداشت کرد .برداشت اندامهای مورد نظرگیاه باید از اندام فوقانی ساقه های چوبی صورت گیرد اگر هنگام برداشت هوا خشک باشد و آفتاب شدید نتابد پیکر رویشی برداشت شده را میتوان برای مدتی روی زمین قرار داد و پس از کاهش رطوبت آنها را به خشک کن منتقل کرد دمای مناسب برای خشک کردن گیاه با استفاده از خشک کن های الکتریکی 35_30 درجه است .

خواص دارویی :

نوشیدن زوفای جوشیده با عسل و گیاه سداب به کسانی کمک میکند که به سرفه های شدید، تنگی نفس ، افراد مبتلا به رماتیسم وکسانی که نفسشان با خس خس همراه است کمک میکند . این گیاه همراه با عسل کرمهای داخل شکم را میکشد و کوبیده شده آن با انجیر تازه به از خشکی در آمدن مزاج کمک میکند اثر آن قوی تر هم میشود اگر گل زنبق یا سوسن یا شاهی به آن اضافه شود این گیاه دارویی عالی برای ورم یا آماس لوزه در گلو است و این تحت شرایطی است که به عنوان غرغره ازآن استقاده شود مالیدن پماد آن به سر شپش را از بین می برد این گیاه برای کاهش بیماری خلط بسیار مناسب است و در تمام مشکلات ناشی از سرما یا بیماریهای قفسه سینه ویا ریه مناسب است و این تاثیر هنگامی است که مثل شربت استفاده شود


گیاه دارویی شفا
گیاه دارویی آکش
کتب گیاهان دارویی

تصویر

تصویر

تصویر

تصویر

تصویر

تصویر
مائیم که از پادشهان باج گرفتیم
زان پس که از ایشان کمروتاج گرفتیم
اموال وخزائنشان تاراج گرفتیم
مائیم که از دریا امواج گرفتیم

شاهنشاه بزرگ ایران نادرشاه افشار


زیبنده
یک رونین زیبا مردن است، آن رونینی که هر دم آماده مرگ نباشد، ناگزیر مرگی ناشایست برایش پیش می آید
.
Moderator
Moderator
نمایه کاربر
پست: 1921
تاریخ عضویت: شنبه ۲۹ خرداد ۱۳۸۹, ۵:۴۵ ب.ظ
سپاس‌های ارسالی: 6415 بار
سپاس‌های دریافتی: 11867 بار

Re: خواص گياه زوفا

پست توسط رونین »


 مطالب ذیل مربوط به کتب گیاهی و جزاوات شخصی بوده و از سایتی کپی برداری نشده، درصورت استفاده نام مرکز انجمن های تخصصی(سنترال کلاب) به عنوان منبع ذکر گردد.

[COLOR=#7030a0]با تشکر

 
 
تخصصی تر


دوران گل دهی: خرداد تا شهریور

زمان برداشت: سرشاخه ها:خرداد تا شهریور

گیاهی از تیره نعناع، بوته ای که قسمت پایین ان چوبی و ساقه ای علفی دارد، طولی در حدود 50 سانتی متر، برگ باریک و چهارگوش

ازکناربرگهای فوقانی گل های آبی رنگ میروید

میوه فندقه، چهارقسمتی

بیشتر در مناطق مدیترانه ای میباشد

درقدیم برای درمان ناراحتی معده و سینه به کار میرفته

دراوایل گل دهی گیاه سرشاخه های ان را از قسمت نرم فوقانی ساقه می چینند

گیاه به سرعت خود را ترمیم کرده و به این دلیل می توان درسال 2الی 3 بار آن را برداشت کرد

سرشاخه ها در محلی خشک و سایه یا در خشک کن با درجه 35 درجه سانتی گراد حرارت خشک میشود

سپس در ظروفی دربسته و درجای خشک نگهداری میشود

آن ها محتوی نوعی اسانس روغنی( پینن، لیمونن، پینیسافن) و دارای مواد دیگری از قبیل گلوکوزید- فلاون، هیسپریدین، تانن، و مواد دیگری هستند

از این گیاه برای ناراحتی دستگاه تنفسی بیشتر استفاده میشود

دم کرده این گیاه به مقدار 2 قاشق مرباخوری در 1/4 لیتر اب تهیه شده که هرساعت با قاشق سوپ خوری از ان میخورند

نکات

1- این گیاه مثل گیاه مریم گلی اثر آرام کننده روی سیستم تعرق دارد

2-درصورت وجود تحرکات مصرف این گیاه توصیه نمی شود

3- درصورت استفاده به شکل اسانس روغن به مقدار زیاد تشنج ایجاد میکند


[COLOR=#7030a0]نظر شخصی: گیاه زوفا ازجمله گیاهانیست که مصرف ان نیاز به دقت فراوان دارد ، درصورت استفاده غلط نتیجه بدست امده بسیار خطرناک بوده و عواقب شدیدی دارد.  این گیاه درصورت استفاده غلط به کبد اسیب جدی وارد میکند.

محل رویش در کشور

(انجمن دوست داران محیط زیست)

شهرستان تیران وکرون با پهنای 1620کیلومتر مربع درمیان کوه های مرکزی ایران ودردامنه های خاوری زاگرس در15درجه و8دقیقه طول شرقی از نصف النهار گرینویچ و32درجه و43دقیقه عرض شمالی از خط استوا درارتفاع 1860متری از سطح دریا قراردارد. این شهرستان از لحاظ موقعیت جغرافیایی نست به بخش شرقی دارای ارتفاعی بیشتر ونسبت به ناحیه غربی خود ،دارای ارتفاع کمتری است.

حد شرقی آن از 8 کیلومتری غرب شهرستان نجف آباد شروع ودر80کیلومتری درحد غربی به دالان کوه وشهرستان فریدن منتهی می گردد که درشمال با بخش مهردشت وبرخوارومیمه ودر جنوب با شهرستان لنجان واستان چهارمحال بختیاری وازخاور با شهرستان نجف آباد واز باختر به شهرستان فریدن محدود است.

گیاهانی از قبیل کاکوتی،خاکشیر ،مریم نخودی،آویشن،آنغوزه،بو مادران [COLOR=#7030a0]،زوفا،سنبل الطیب،بارهنگ،بدرالنبج در مناطق مرسوم به هزار منی ،باغکها ،لاسمیان ، کهوک به وفورمشاهده می شود. 
مائیم که از پادشهان باج گرفتیم
زان پس که از ایشان کمروتاج گرفتیم
اموال وخزائنشان تاراج گرفتیم
مائیم که از دریا امواج گرفتیم

شاهنشاه بزرگ ایران نادرشاه افشار


زیبنده
یک رونین زیبا مردن است، آن رونینی که هر دم آماده مرگ نباشد، ناگزیر مرگی ناشایست برایش پیش می آید
.
Moderator
Moderator
نمایه کاربر
پست: 1921
تاریخ عضویت: شنبه ۲۹ خرداد ۱۳۸۹, ۵:۴۵ ب.ظ
سپاس‌های ارسالی: 6415 بار
سپاس‌های دریافتی: 11867 بار

Re: خواص گياه زوفا

پست توسط رونین »

تکمیلی

زوفا از كلمه يوناني آزوب به معناي گياه مقدس گرفته شده است و يكي از مهمترين ۱۳۰ گونه گياهي است كه براي معطر كردن نوشابه ها در قديم بكار مي بردند . زوفا يكي از مهمترين گياهان دارويي و ادويه اي به شمار مي رود .


در اكثر فارماكوپه هاي معتبر از پيكر رويشي زوفاي به عنوان دارو ياد شده است .
از دم كرده پيكر رويشي اين گياه براي درمان بيماريهاي مربوط به دستگاه تنفس مانند سرفه ، سياه سرفه ، برونشيت و آسم استفاده مي شود . مواد موثرة اين گياه سبب افزايش فشار خون ، هضم غذا و همچنين كاهش تورم مي شود . زوفا اگر چه كمي تلخ مزه است ولي به عنوان طعم دهندة مواد غذايي و همچنين در تهيه تهية سس مورد استفاده قرار مي گيرد .
اسانس زوفا خاصيّت ضد قارچي و باكتريايي دارد . اين اسانس در صنايع كنسرو سازي ، نوشابه سازي و همچنين در صنايع آرايشي و بهداشتي كاربرد فراواني دارد .به علت نوش فراواني كه در گلهاي اين گياه به وجود مي آيد در رديف گياهان مولّد عسل قرار دارد . عسل حاصله از آن كيفيت بسيار مطلوبي برخوردار است .
[COLOR=#002060]زوفا در سطوح وسيعي در مركز و جنوب اروپا عمدتاً در روسيه ، بلغارستان ، مجارستان ، ايتاليا ، اسپانيا ، فرانسه و در كشمير هند كشت مي شود . بقراط آن را براي پلوپزي تجويز مي كرد . ديوسكوريدس آن را همراه با سداب براي آسم و آبريزش مفيد مي دانست .

 
مشخصات گياه شناسي




زوفا گياهي خشبي و چند ساله است . منشأ اين گياه آسياي صغير گزارش شده و از درياي خزر تا درياي سياه و همچنين در مناطق شني نواحي مديترانه مي رويد . Hyssopus Officinalis چهار زير گونه دارد . مهمترين آنها زير گونه Officinalis و زيرگونه Subsp. Canescens مي باشند .


اين دو زيرگونه در اكثر نقاط جهان به خصوص در اروپاي مركزي مي رويند . سطح برگها و ساقه هاي زير گونه Officnalis كاملاً صاف چهارگوش ، مستقيم ، ارتفاع آن متفاوت و بين ۵۰ تا ۷۰ سانتي متر است . پاي ساقه ( قسمب تحتاني ) چوبي و قهوه اي رنگ و از انشعابهاي فراواني برخوردار است ، ولي قسمت فوقاني آن نرم و سبز رنگ مي باشد .

برگهاي صاف ، فاقد دندانه ، باريك ، كشيده و كم و بيش نيزه اي شكل و رنگ آن سبز روشن است . برگها به طول ۲ تا ۴ سانتي متر و به عرض ۵/۰ تا ۱ سانتي متر كه در طول ساقه به صورت متقابل ( به شكل صليب ) قرار مي گيرند. هر دو طرف پهنك پوشيده از حفره هاي محتوي اسانس است . برگهاي حاوي كوتيكول نسبتاً ضخيمي مي باشند كه از خصوصيات گياهان مناطق گرم و خشك است .
 


گلها در نواحي فوقاني ساقه هايي به طول ۲۰ تا ۲۵ سانتي متر به صورت چرخه هايي مجتمع كه هر چرخه مركب از هفت تا نه گل مي باشد تشكيل مي شوند . گلها آبي ، صورتي يا سفيد رنگ هستند . رنگ گل در تركيبات تشكيل دهندة اسانس هيچ گونه تاثيري ندارد . ميوه ، فندقة چهار قسمتي و رنگ آن سياه يا قهوه اي تيره و قسمت مياني آن كمي برجسته بوده و ميوه كم و بيش به شكل مثلث است .
مقدار اسانس در پيكر رويشي زوفا متفاوت و بين ۳/۰ تا ۱ درصد مي باشد . مهمترين تركيبات تشكيل دهندة اسانس را (( پينوكامفن )) ( ۵۰ درصد ) تشكيل مي دهد ، از تركيبات مهم ديگر اسانس مي توان از (( آلفا وبتاپينن )) ، (( كامفن )) والكلهاي سزكويي ترپن نام برد .

پيكر رويشي اين گياه همچنين حاوي فلاونوئيد ، تانن ( ۵ تا ۸ درصد ) مواد تلخ ( ۳ تا ۶ درصد ) و مواد ديگري مانند (( ديوزمين )) (( هيسوپين )) و تركيبات موسيلاژي است اسانس تلخ ، تند خشك و اندكي گرم كننده است . رويش بذر زوفا در خاكهاي مرطوب و در درجه حرارت مناسب امكان پذير است . اگر بذرها در اوايل بهار كشت شوند پس از دو تا سه هفته سبز مي شوند .

چون بذرها سبك و كوچك هستند ، پس از رسيدن در فصل تابستان از گياه جدا و به اطراف پراكنده مي شوند . تعدادي از اين بذرها ممكن است در فصل پائيز و تعدادي در فصل بهار سال بعد رشد كنند از اين رو گياهان از رشد و نمو يكساني برخوردار نخواهند بود و برداشت آنها توسط ماشين با مشكل مواجه خواهد شد .
رشد اولية زوفا كند است . در سال اول رويش ، اولين گلها در اواخر خرداد و اوايل تير ماه ظاهر مي شوند گياهان از سال دوم از اوايل خرداد به گل مي روند . اگر پس از اولين برداشت ، شرايط اقليمي مناسب باشد گياهان ممكن است در اواخر تابستان ( شهريور ) مجدداً به گل بروند .ابتدا ميوه هاي قسمت تحتاني گياه مي رسند و به تدريج به طرف قسمتهاي فوقاني ساقه ادامه مي يابند . زوفا پنج تا هفت سال عمر مي كند .

خواص درماني

عمدتاً به عنوان خلط آور در برونشيت ، سرفه هاي شديد و آسم مصرف مي شود . اما ضد نفخ و قولنج هم هست و در گذشته با انجير براي رفع يبوست بكار مي رفت ، محرك تعريق در انفلونزا و سرما خوردگي است گل ها در تابستان جمع آوري مي شود .
از عصاره روغني به عنوان مرهم سينه مقدار ۱۰ قطره در ۲۰ ميلي ليتر روغن بادام يا آفتابگردان ريخته و در برونشيت و سرفه هاي شديد بكار مي برند با آويشن و اكاليپتوس به خوبي قابل تركيب است
۱. Txmus vulgaris
۲. Eucalyptus glo bulus

روغن زوفا را در موارد خستگي عصبي،ماليخوليا يا اندوه شديد ۵ تا ۱۰ قطره به آب وان اضافه مي كنند

خلط آور ، ضد نفخ ، شكل دهنده عروق محيطي ، محرك موضعي ، ضد ويروس ايدز Hiv ، ضد اسپالسم
از دم كرده بخش هوايي زوفا در مراحل اوليه سرماخوردگي و آنفلوانزا محلول داغ بنوشيد ، براي ناراحتي هاي گوارشي و اختلال عصبي كار معده مفيد است .

تنتور زوفا همراه با ساير گياهان خلط آور مانند شيرين بيان ، زنجيل شاهي و آنتيون براي برونشيت و سرفه هاي مقاوم مصزف مي شود .


موارد بالا به جهت اشنایی بیشتر از نظر گیاه شناسی ارسال شده است، با به کارگیری نام علمی نیز میتوانید مقالات خوبی در مورد این گیاه دارویی پیدا کنید

سایت ابن سینا

موارد ارسالی با کتاب شخصی گیاهان دارویی کنترل شده است.
مائیم که از پادشهان باج گرفتیم
زان پس که از ایشان کمروتاج گرفتیم
اموال وخزائنشان تاراج گرفتیم
مائیم که از دریا امواج گرفتیم

شاهنشاه بزرگ ایران نادرشاه افشار


زیبنده
یک رونین زیبا مردن است، آن رونینی که هر دم آماده مرگ نباشد، ناگزیر مرگی ناشایست برایش پیش می آید
.
Moderator
Moderator
نمایه کاربر
پست: 1921
تاریخ عضویت: شنبه ۲۹ خرداد ۱۳۸۹, ۵:۴۵ ب.ظ
سپاس‌های ارسالی: 6415 بار
سپاس‌های دریافتی: 11867 بار

Re: خواص گياه زوفا

پست توسط رونین »


تکمیلی تر


مشخصات گیاه شناسی
زوفا گیاهی خشبی و چند ساله است . منشأ این گیاه آسیای صغیر گزارش شده و از دریای خزر تا دریای سیاه و همچنین در مناطق شنی نواحی مدیترانه می روید . Hyssopus Officinalis چهار زیر گونه دارد .مهمترین آنها زیر گونه Officinalis و زیرگونه Subsp. Canescens می باشند .

این دو زیرگونه در اکثر نقاط جهان به خصوص در اروپای مرکزی می رویند . سطح برگها و ساقه های زیر گونه Officnalis کاملاً صاف چهارگوش ، مستقیم ، ارتفاع آن متفاوت و بین ۵۰ تا ۷۰ سانتی متر است . پای ساقه ( قسمب تحتانی ) چوبی و قهوه ای رنگ و از انشعابهای فراوانی برخوردار است ، ولی قسمت فوقانی آن نرم و سبز رنگ می باشد .

برگهای صاف ، فاقد دندانه ، باریک ، کشیده و کم و بیش نیزه ای شکل و رنگ آن سبز روشن است . برگها به طول ۲ تا ۴ سانتی متر و به عرض ۵/۰ تا ۱ سانتی متر که در طول ساقه به صورت متقابل ( به شکل صلیب ) قرار می گیرند. هر دو طرف پهنک پوشیده از حفره های محتوی اسانس است . برگهای حاوی کوتیکول نسبتاً ضخیمی می باشند که از خصوصیات گیاهان مناطق گرم و خشک است .

گلها در نواحی فوقانی ساقه هایی به طول ۲۰ تا ۲۵ سانتی متر به صورت چرخه هایی مجتمع که هر چرخه مرکب از هفت تا نه گل می باشد تشکیل می شوند . گلها آبی ، صورتی یا سفید رنگ هستند . رنگ گل در ترکیبات تشکیل دهندة اسانس هیچ گونه تاثیری ندارد . میوه ، فندقة چهار قسمتی و رنگ آن سیاه یا قهوه ای تیره و قسمت میانی آن کمی برجسته بوده و میوه کم و بیش به شکل مثلث است .

مقدار اسانس در پیکر رویشی زوفا متفاوت و بین ۳/۰ تا ۱ درصد می باشد . مهمترین ترکیبات تشکیل دهندة اسانس را (( پینوکامفن )) ( ۵۰ درصد ) تشکیل می دهد ، از ترکیبات مهم دیگر اسانس می توان از (( آلفا وبتاپینن )) ، (( کامفن )) والکلهای سزکویی ترپن نام برد .

پیکر رویشی این گیاه همچنین حاوی فلاونوئید ، تانن ( ۵ تا ۸ درصد ) مواد تلخ ( ۳ تا ۶ درصد ) و مواد دیگری مانند (( دیوزمین )) (( هیسوپین )) و ترکیبات موسیلاژی است اسانس تلخ ، تند خشک و اندکی گرم کننده است .

رویش بذر زوفا در خاکهای مرطوب و در درجه حرارت مناسب امکان پذیر است . اگر بذرها در اوایل بهار کشت شوند پس از دو تا سه هفته سبز می شوند .

چون بذرها سبک و کوچک هستند ، پس از رسیدن در فصل تابستان از گیاه جدا و به اطراف پراکنده می شوند . تعدادی از این بذرها ممکن است در فصل پائیز و تعدادی در فصل بهار سال بعد رشد کنند از این رو گیاهان از رشد و نمو یکسانی برخوردار نخواهند بود و برداشت آنها توسط ماشین با مشکل مواجه خواهد شد .

رشد اولیة زوفا کند است . در سال اول رویش ، اولین گلها در اواخر خرداد و اوایل تیر ماه ظاهر می شوند گیاهان از سال دوم از اوایل خرداد به گل می روند . اگر پس از اولین برداشت ، شرایط اقلیمی مناسب باشد گیاهان ممکن است در اواخر تابستان ( شهریور ) مجدداً به گل بروند .ابتدا میوه های قسمت تحتانی گیاه می رسند و به تدریج به طرف قسمتهای فوقانی ساقه ادامه می یابند . زوفا پنج تا هفت سال عمر می کند .

خواص درمانی

عمدتاً به عنوان خلط آور در برونشیت ، سرفه های شدید و آسم مصرف می شود . اما ضد نفخ و قولنج هم هست و در گذشته با انجیر برای رفع یبوست بکار می رفت ، محرک تعریق در انفلونزا و سرما خوردگی است گل ها در تابستان جمع آوری می شود .
از عصاره روغنی به عنوان مرهم سینه مقدار ۱۰ قطره در ۲۰ میلی لیتر روغن بادام یا آفتابگردان ریخته و در برونشیت و سرفه های شدید بکار می برند با آویشن و اکالیپتوس به خوبی قابل ترکیب است
۱. Txmus vulgaris
۲. Eucalyptus glo bulus
روغن زوفا را در موارد خستگی عصبی،مالیخولیا یا اندوه شدید ۵ تا ۱۰ قطره به آب وان اضافه می کنند
خلط آور ، ضد نفخ ، شکل دهنده عروق محیطی ، محرک موضعی ، ضد ویروس ایدز Hiv ، ضد اسپالسم
از دم کرده بخش هوایی زوفا در مراحل اولیه سرماخوردگی و آنفلوانزا محلول داغ بنوشید ، برای ناراحتی های گوارشی و اختلال عصبی کار معده مفید است .
تنتور زوفا همراه با سایر گیاهان خلط آور مانند شیرین بیان ، زنجیل شاهی و آنتیون برای برونشیت و سرفه های مقاوم مصزف می شود .
۳.Glycyrrhiza
۴. inula spp
۵.Pimpinella anisum
شربت زوفا برای سرفه از قسمت هوایی یا گل های زوفا تهیه می شود و برای سرفه های مقاوم و ضعف ریه با شیرین بیان یا گل ماهور مخلوط می کنند .
۶.Ver bascum thpsus

نیازهای اکولوژیکی

مناطق خشک و گرم و نواحی جنوبی تپه ها ، مناطق مناسبی برای کشت زوفا می باشند . این گیاه به خشکی مقاوم است ولی در آغاز رویش و همچنین پس از اولین برداشت به آب کافی نیاز دارد . پس از اولین برداشت چنانچه شرابط اقلیمی مناسب باشد به خصوص اگر آب کافی در اختیار گیاه باشد ( در اواخر تابستان ) گیاهان مجدداً به گل می روند .

زوفا به خاک خاصّی نیاز ندارد و تقزیباً در هر نوع خاک حتی خاکهای شنی و تهی از مواد و عناصر غذایی رشد می کند .

برای کشت این گیاه می توان از مناطق بیابانی استفاده کرد . در سطوح وسیع کشت از خاکهایی با بافت متوسط که حاوی ترکیبات کلسیم هستند باید استفاده کرد . ماسه های بسیار نرم ( ماسه های بادی ) و خاکهای اشباع از آب برای کشت زوفا مناسب نیستند .
(( PH )) خاک برای زوفا بین ۵ تا ۵/۷ مناسب است .

تناوب کاشت

زوفا پنج تا هفت سال عمر دارد . در این مدت تمام نیازهای گیاه توسط زمینی که در آن کشت می شود باید برطرف گردد . از این رو انتخاب زمینی مناسب برای کاشت این گیاه ضرورت دارد .

علفهای هرز در رشد ، نموّ و مقدار مواد مؤثّره زوفا تاثیر منفی بر جای می گذارد . مبارزه با علفهای هرز در طول رویش گیاه ضروری است . زوفا را با گیاهانی مانند غلات ، خردل و ذرّت می توان به تناوب کشت کرد . کاشت این گیاه در زمینهایی که به مقدار زیادی از علف کشهای یا ماده مؤثرة تریازین استفاده شده است مناسب نیست .

تناوب کشت زوفا با گیاهانی که بذر آنها پس از رسیدن به اطراف ریزش می کنند ( مانند رازیانه ، گشنیز … ) و همچنین تناوب با گیاهان ریشه ای ( مانند یونجه ، شبدر و … ) مناسب نیست . زیرا این گیاهان در گسترش بیماریها مؤثرند .

زوفا را می توان چهار تا پنج سال متوالی در یک قطعه زمین کشت کرد . پس از این مدت باید با گیاهان مناسب به تناوب کشت شود.

موادّ و عناصر غذایی مورد نیاز

زوفا را می توان در هر نوع خاکی حتی خاکهای تهی از مواد و عناصر غذایی کشت کرد . ولی برای کشت در مقیاس وسیع و افزایش مواد مؤثره عناصر و مواد غذایی کافی در خاک ضرورت دارد .

افزودن کودهای حیوانی به زمینهایی که زوفا کشت می شود مناسب نیست ، ولی کتربردهای کودهای شیمیایی به مقادیر مناسب ، در تولید مواد موثره تاثیر فراوانی دارد . قبل از کاشت و در فصل پائیز همراه با شخم توصیه می شود ۶۰ تا ۸۰ کیلوگرم در هکتار اکسید فسفر ، ۶۰ تا ۸۰ کیلوگرم در هکتار اکسید پتاس به خاک اضافه شود . فصل بهار قبل از کشت ۴۰ تا ۵۰ کیلوگرم در هکتار ازت باید به خاک اضافه شود .

با افزایش سن گیاه نیاز آن به ازت زیاد می شود . به طوری که افزودن کودهای ازت به خاک گیاهان چند ساله سبب بهبود رشد و افزایش کمیّت و کیفیّت مواد مؤثرة زوفا می شود . مقدار ازت به شرایط اقلیمی رویش گیاهان بستگی دارد از این رو هر سال در فصل بهار ۶۰ تا ۹۰ کیلو گرم در هر هکتار ازت باید به صورت سرک در اختیار گیاهان قرار گیرد . محلولهای غذایی سبب تسریع در رشد ، افزایش عملکرد پیکر رویشی ، و افزایش مواد مؤثرة زوفا می شوند.

آماده سازی خاک

پس از برداشت گیاهانی که با زوفا تناوب کشت شده اند باید بقایای آنها را جمع آوری کرد . فصل پائیز پس از افزودن کودهای شیمیایی باید شخم عمیقی زده شود . در فصل بهار بستر خاک را باید برای کشت گیاه آماده کرد .

هنگام کاشت ، خاک باید مرطوب و زمین فاقد هرگونه پستی و بلندی باشد . بدین جهت شخم در فصل بهار مناسب نیست زیرا از رطوبت خاک بشدت کاسته می شود و رویش گیاهان با مشکل مواجه می سازد .

تاریخ و فواصل کاشت
اوایل بهار ( نیمه دوم اسفند ) زمان مناسبی برای کشت زوفاست . تأخیر در کاشت مناسب نیست و سبب کاهش جوانه زنی بذرها می شود . فاصله بین ردیفها به روش برداشت محصول و نوع ماشینهای برداشت بستگی دارد و معمولاً بین ۵۰ تا ۷۰ سانتی متر مناسب است .

عمق بذر زوفا در موقع کاشت باید یک تا دو سانتی متر باشد . کشت در اعماق بیشتر مناسب نیست ، زیرا نه تنها تمام بذرها سبز نمی شوند بلکه سبب عدم یکسانی در جوانه زنی آنها گشته و برداشت مکانیزه را با مشکل مواجه می کند . تعداد بذر در هر متر طول ردیف ۱۲۰ تا ۱۵۰ عدد و مقدار بذر برای هر هکتار زمین به کیفیت آن بستگی دارد و بین سه تا پنج کیلو گرم مناسب است . تراکم مطلوب ۷۰ هزار بوته در هکتار است .

روش کاشت
از آن جایی که بذرهای زوفا قوة رویشی مناسبی دارند ، کشت مستقیم در زمین اصلی نتایج مطلوبی داشته و در اکثر کشورها برای کشت زوفا از این روش استفاده می شود . کشت زوفا به صورت ردیفی و با استفاده از ردیف کار انجام می گیرد پس از کاشت ، زمین را باید آبیاری کرد .

چنانچه این گیاه در شیبها کشت می شود ، جهت ردیفها باید برخلاف جهت شیب زمین باشد . در گذشته در برخی از کشورها تکثیر زوفا به روشهای غیر مستقیم ( کشت در خزانه ) و یا حتی به روش رویشی انجام می گرفته است . ولی در حال حاضر در اکثر کشورهایی که این گیاه کشت می شود برای تکثیر ، از روش مستقیم استفاده می شود .

مراقبت و نگهداری
مبارزه شیمیایی با علفهای هرز به تنهایی کافی نیست و وجین مکانیکی به همراه استفاده از علف کشها بسیار مناسب است . قبل از کاشت و یا پس از کاشت و قبل از رویش بذر می توان از علف کش مرکازین به مقدار سه تا چهار کیلوگرم در هکتار به صورت محلول پاشی استفاده کرد . این علف کش پس از دو ماه اکثر علفهای هرز زمین را از بین می برد .

چنانچه فصل بهار هوا گرم و کم باران باشد کاربرد علف کش مرکازین مناسب نیست و تاثیر نامناسبی روی زوفا خواهد داشت . در این صورت قبل از رویش گیاهان می توان از علف کش یک درصد گلون و یا گراماکسون به صورت محلول پاشی علیه علفهای هرز استفاده نمود .

در سال اوّل رویش هنگامی که ارتفاع گیاهان به ۱۰ تا ۱۵ سانتی متر برسد ، می توان از علف کش آفالون به مقدار ۱ تا ۵/۱ کیلوگرم در هکتار یا مرکازین به مقدار ۵/۱ تا ۳ کیلوگرم در هکتار استفاده کرد .

برای مبارزه با علفهای هرز گیاهان چند ساله ( از سال دوم به بعد ) در اوایل بهار ، قبل از رویش مجدد گیاهان می توان از علف کش مرکازین به مقدار پنج تا شش کیلوگرم در هکتار استفاده نمود .

سانتی متر می رسد می توان از علف کش آفالون به مقدار ۵/۱ تا ۵/۲ و یا مرکازین به مقدار دو تا چهار کیلوگرم در هکتار به صورت محلول پاشی استفاده کرد .

کاربرد علف کش سیس ۶۷ به مقدار ۲۰ کیلوگرم در هکتار یا کاراگارد به مقدار پنج تا هفت کیلوگرم در هکتار علیه علفهای هرز چند ساله که دارای ریزوم ، پیاز یا غده هستند نتایج مطلوبی به دنبال دارد . پس از استفاده از این علف کش ممکن است رشد و نمو زوفا کمی کند شود . ولی گیاهان پس از مدتی به رشد مطلوب و عادی خود ادامه می دهند .

در زمینهایی که زوفا کشت می شود ممکن است .گیاهانی مقاوم به علف کشها وجود داشته باشند . این گیاهان نه تنها رشد زوفا را دچار مشکل می سازند بلکه بر کیفیّت اسانس زوفا تاثیر منفی می گذارد . از این رو لازم است خاک فواصل بین ردیفها و حتی المقدور گیاهان را برگردان کرد ، تا علاوه بر وجین علفهای هرز مقاوم ، تهویه خاک نیز انجام گیرد . این عمل سبب تسریع در رشد و نمو زوفا می شود .

اخیراً برای مبارزه با علفهای هرزی که به علف کشها مقاوم شده اند پس از اولین برداشت از محلول رگلون یک درصد استفاده می شود ( از این علف کش برای علفهای هرز زوفاهای چند ساله استفاده می شود ) . چنانچه استفاده از مرکازین در فصل بهار امکان پذیر نباشد اوایل اُردیبهشت ماه می توان از داکتال به مقدار ۲۰ کیلوگرم در هکتار استفاده کرد.زمان مناسب رای وجین مکانیکی علفهای هرز ایام گلدهی است.سوزاندن علفهای هرز نیز در بعضی مواقع نتایج مطلوبی به همراه دارد

سفیدک پودری یکی از بیماریهای قارچی است که خسارت سنگینی را به محصول وارد می کند . از نشانه های این بیماری سفید شدن سطح برگهاست که در نهایت منجر به مرگ گیاه می شود .

برخی آفتها ( مانند تریپس ) ممکن است صدمه های سنگینی به گیاه وارد آورند . این آفتها سبب چروکیده شدن برگها و کاهش محصول می شوند . برای مبارزه با آنها قبل از گلدهی از آفت کشهایی که موادّ مؤثرة آنها را دیکلرفوس ( ۱/۰ درصد ) ، دی متوات ( ۱/۰ درصد ) و یا موینفوس ( ۱/۰ – ۲ درصد ) تشکیل می دهند می توان استفاده نمود .

برداشت محصول
اگر هدف از کاشت زوفا استفاده از پیکر رویشی آن برای ادویه باشد ، اوایل گلدهی باید برداشت شوند . اگر به منظور استخراج اسانس کشت شده باشند ، گیاهان را در مرحلة گلدهی کامل ( اوایل تابستان ) باید برداشت کرد .

برداشت اندامهای مورد نظر گیاه باید از ناحیه فوقانی ساقه های چوبی صورت گیرد . چنانچه ساقه های چوبی با سایر قسمتهای مورد نظر مخلوط شوند نقش موثری در کاهش کیفیت اسانس زوفا دارد . اگر هنگام برداشت ، هوا خشک باشد و آفتاب شدید نتابد ، پیکر رویشی برداشت شده را می توان برای مدتی روی زمین قرار داد و پس از کاهش رطوبت ، آنها را به خشک کن منتقل کرد . دمای مناسب برای خشک کردن پیکر رویشی با استفاده از خشک کنهای الکتریکی ۳۰ تا ۳۵ درجه سانتیگراد است . اندامهای خشک شده را باید بسته بندی و در مکان مناسب انبار کرد .

عملکرد پیکر رویشی در سال اول دو تا سه تن در هکتار و در سال دوم شش تا ده تن در هکتار ( وزن تازه گیاه ) که از آن به ترتیب ۴/۰ تا ۸/۰ و ۵/۱ تا ۲ تن پیکر رویشی خشک حاصل می شود . از هر هکتار زوفای کشت شده ۸ تا ۱۵ کیلوگرم اسانس استحصال می شود .

جمع آوری بذر

در اواخر تابستان ( اوایل شهریور ) هنگامی که بیش از ۷۰ تا ۸۰ درصد بذرها رسیدند زمان مناسبی برای جمع آوری بذر زوفاست . خشک کردن بذرها با استفاده از خشک کنهای الکتریکی باید با دقت انجام گیرد .

زیرا غفلت ( درجة حرارت زیاد یا باقی ماندن بذرها برای مدت زیادی در خشک کن ) به شدت سبب کاهش قوّة رویشی بذرها می شود . از این رو توصیه می شود یذرها به همراه پیکر رویشی خشک شوند سپس بذرها را بوجاری ، تمیز و بسته بندی کرده و در جای خشک و خنک نگهداری شوند (۵ ).
عملکرد بذر متفاوت است و به شرایط اقلیمی محل رویش گیاه بستگی داشته و بین ۳/۰ تا ۶/۰ تن در هکتار می باشد.



سایت آنیسون


* استفاده ازهرگونه علف کش و قارچ کش بسته به شرایط محیطی متفاوت بوده و مقدار ان نیزبسیار فرق خواهد کرد، دز پیشنهادی بر روی هرعلف کش، درشرایطی میباشد کهمزرعه از نظر تعداد و میزان علف هرز در بدترین شرایط قرار دارد

*موارد ذکر شده درمورد گیاه دارویی با کتب گیاهان دارویی و کتب سم شناسی کنترل شده است

*فقط درمورد قسمت خواص دارویی، نسخه ارائه شده به منزله درمان قطعی نیست و مراجعه به پزشک الزا میست

*همانطور که بارها گفتم درمورد مصرف گیاه دارویی بسیار باید دقت شود، درصورت استفاده غیر صحیح نتیجه دریافتی معکوس خواهد
بود


*گیاه زوفا از جمله گیاهانیست که درمیزان و نحوه مصرف باید بسیار دقت کنید
مائیم که از پادشهان باج گرفتیم
زان پس که از ایشان کمروتاج گرفتیم
اموال وخزائنشان تاراج گرفتیم
مائیم که از دریا امواج گرفتیم

شاهنشاه بزرگ ایران نادرشاه افشار


زیبنده
یک رونین زیبا مردن است، آن رونینی که هر دم آماده مرگ نباشد، ناگزیر مرگی ناشایست برایش پیش می آید
.
Commander
Commander
نمایه کاربر
پست: 1189
تاریخ عضویت: دوشنبه ۱ خرداد ۱۳۸۵, ۲:۵۸ ق.ظ
سپاس‌های ارسالی: 16928 بار
سپاس‌های دریافتی: 4259 بار

Re: خواص گياه زوفا

پست توسط Fariborz »

ميثم عزيز امروز فرصتی شد تا بطور گذرا مروری بر مطالب با ارزشی که قرار دادی داشته باشم . صميمانه از حضور و فعاليت با ارزشت تشکر ميکنم . تصویر تصویر

شادی و سلامتی برايت آرزومندم . تصویر
ارسال پست

بازگشت به “گياهان دارويي”